حسین طالب زاده در گفت و گو با خبرنگار حوزه آموزش ایرنا اظهار داشت: هنوز نگاه به آموزش و پرورش یک نگاه «پرستیژ مدار» است زیرا همه مسوولان بر اهمیت دستگاه تعلیم و تربیت اذعان دارند اما تاکنون اقدامی برای تعیین میزان سهم آن در توسعه مشخص نشده است.
وی افزود: اگر آموزش و پرورش یک مساله ملی بود شورای عالی انقلاب فرهنگی اجازه نمی داد که نظام ۳ – ۳- ۶ به این شیوه اجرایی شود و سازمان مدیریت محاسبه می کرد که در صورت اضافه شدن یک پایه به دوره ابتدایی چه عوارضی به نیروی انسانی و نحوه آموزش وارد می شود.
مدیر آموزش و پرورش منطقه دو تهران بیان داشت: سرمایه آموزش و پرورش در بسیاری از مواقع بدون استفاده رها شده از جمله مدارس روستایی که به دلیل کمبود دانش آموز تعطیل هستند و این وزارتخانه مبلغی را صرف نگهداری و تعمیر این مدارس می کند با ذکر این یک نمونه و موارد ای از این دست که بسیار است می توان ادعا کرد میزان سرمایه بلوکه شده کشور در حوزه فضاهای آموزشی به اندازه میزان پول های بلوکه شده ایران در غرب است.
** مدرسه سازی از الگوی مشخصی پیروی نمی کند
طالب زاده با بیان اینکه برای مدرسه سازی از الگوی مشخصی پیروی نمی شود و مدارس دوره ابتدایی و متوسطه اول و دوم با یک ساختار مشابه احداث می شود به همین دلیل آموزش و پرورش هر زمان که بخواهد کاربری مدارس را تغییر می دهد، افزود: فضای خالی مدارس که ارزش اقتصادی نیز دارد از دیگر مواردی است که می توان برای بهره برداری درست از آن خارج از ساعات درسی و اداری چاره ای اندیشید.
** استفاده از ابزارهای دیجیتال آسیب جدی به یادگیری وارد کرده است
وی با بیان اینکه استفاده از ابزارهای دیجیتال در مدارس و به اصطلاح هوشمند سازی ضمن اتلاف منابع، به یادگیری نیز آسیب وارد کرده است، اظهار داشت: کجای دنیا به این سمت رفته اند که حتما کلاس های هوشمند داشته باشیم زیرا به صرف اینکه ابزاری برای تحقق اهداف آموزشی آمده است که نمی توان از آنها استفاده کرد.
طالب زاده ادامه داد: ابزار دیجیتال در کمتر از یک سال ناکارآمد می شوند و باید آن ها را تغییر داد که این مساله هزینه بر است و این ادعا که کلاس های هوشمند باعث بهبود یادگیری شده چنین نیست و البته در هیچ جای دنیا هم پذیرفته نیست که دانش آموزان در سه یا چهار سال اول ابتدایی از کلاس های هوشمند استفاده کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان با طرح این سوال که آیا تکنولوژی مورد استفاده در سیستم آموزش و پرورش کارآمد است یا نه، تصریح کرد: با بررسی سامانه های نیروی انسانی و ثبت نام و مواردی از این دست در آموزش و پرورش که هر کدام به صورت سیستم جداگانه فعالیت می کنند و هیچ یک دیگری را هم پوشانی نمی کند در می یابیم که نتیجه ای جز خسارت برای آموزش و پرورش ندارد.
طالب زاده خاطرنشان کرد: نکته دیگر اینکه آموزش و پرورش نتوانسته از تکنولوژی در راستای استفاده بهینه از منابع استفاده کند زیرا با پیشرفت فناوری باید نیروی انسانی را کاهش می داد که عملا اینگونه نشد و اکنون به رغم اینکه تعداد دانش آموزان کاهش یافته و به حدود ۱۳ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر رسیده اما همچنان یک میلیون فرهنگی در بدنه وزارتخانه مشغول فعالیت هستند.
** تعدیل نیرو باید در کادر اداری آموزش و پرورش اتفاق بیافتد
وی اظهار داشت: اکنون به ازا هر دو معلم یک کادر اداری در آموزش و پرورش وجود دارد و از یک میلیون فرهنگی ۳۵۰ هزار کادر اداری هستند و البته اقدامی که آموزش و پرورش برای کاهش نیروی انسانی انجام داد گریبان معلمان را گرفت و بسیاری از معلمان حق التدریس کنار گذاشته شدند و کلاس ها با تراکم دانش آموزان مواجه شد در حالی که باید کادر اداری کم می شد.
وی بیان داشت: در چنین شرایطی و با ایجاد فضای ناامن روانی برای معلمان چگونه می توان انتظار داشت معلمان کلاس درس را به خوبی مدیریت و اداره کنند در حالی که ساماندهی مناسب نیروی انسانی می توانست به گونه ای باشد که کاهش سهم کادر اداری در بلند مدت منجر به کاهش نیروی انسانی معلم هم می شد اما هنگامی که نیروی اداری افزایش یابد صرفا هزینه آموزش و پرورش بالا می رود.
مدیر آموزش و پرورش منطقه دو تهران تاکید کرد: تعدیل نیرو در آموزش و پرورش باید در بخش اداری اتفاق می افتاد زیرا با کاهش تعداد کارمندان اداری، فضاهای اداری آزاد می شد و می توانستیم از آنها به عنوان فضای آموزشی بهره برداری کنیم.
طالب زاده با بیان اینکه مردم آموزش و پرورش را بهتر از مسوولان درک می کنند، گفت: مردم تا جایی که بتوانند به مدارس کمک می کنند اما بحث اینجاست که آیا نظارت دقیق بر مدیریت منابع مالی مدارس وجود دارد که البته باید اعتراف کرد بسیاری از مدیران مدارس مهارت استفاده از کمک های مردمی را ندارند.
** هر برنامه ای در آموزش و پرورش باید پیوست اقتصادی داشته باشد
مدیر آموزش و پرورش منطقه دو تهران گفت: مسوولان در شورای عالی انقلاب فرهنگی و سازمان برنامه و بودجه باید دستورالعمل و یا آیین نامه ای مصوب کنند تا هر برنامه ای در آموزش و پرورش پیوست اقتصادی داشته باشد.
طالب زاده افزود: در صورت تصویب این آیین نامه، نحوه هزینه کرد و بازگشت سرمایه طرح ها و برنامه ها در وزارت آموزش و پرورش مشخص خواهد شد و این مساله بطور غیرمستقیم باعث توسعه اقتصاد آموزش و پرورش می شود.
وی ادامه داد: سوءتفاهمی در آموزش و پرورش وجود دارد مبنی بر اینکه وقتی عنوان می شود «اقتصاد آموزش و پرورش»، بلافاصله اقتصاد را معادل تجاری سازی در آموزش و پرورش در نظر می گیرند به همین دلیل خودبخود اقتصاد آموزش و پرورش کنار گذاشته می شود.
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان یادآور شد: علت آن است که دچار تقلیل گرایی مفهومی در آموزش و پرورش هستیم و هر مفهومی که در آموزش و پرورش ورود پیدا می کند، تقلیل می یابد که البته اقتصاد آموزش و پرورش هم جزء از این مفاهیم است.
طالب زاده گفت: اقتصاد آموزش و پرورش که از دهه ۶۰ به عنوان یک رشته دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفت در تعریف آن عنوان شده که منابع اقتصادی را چگونه به کار بگیریم تا به بهترین وجه به هدف های آموزشی دست یابیم و نقش اقتصاد در تحقق هدف های آموزشی به بهترین شکل چیست؟
وی با بیان اینکه اگر موضوعات در اقتصاد آموزش و پرورش مشخص شود شاید سوء تفاهم های موجود در آموزش و پرورش رفع شود، افزود: یکی از دلایلی که مسوولان نظام آموزشی وارد حوزه اقتصادی نمی شوند به خاطر تقلیل مفاهیم است زیرا فکر می کنند که دیگران برداشت تجاری از آن مفاهیم خواهند کرد.
مدیر آموزش و پرورش منطقه دو تهران تصریح کرد: دلیل دوم به خاطر آن است که در این مقوله و در جذب نیروی انسانی نیز به گونه ای عمل می شود که با واقعیت آموزش و پرورش سنخیت ندارد، بر این اساس از آنجا که آموزش و پرورش یک مفهوم بین رشته ای است باید برای اداره این وزارتخانه به همان میزان که متخصص تعلیم و تربیت داریم جامعه شناس، اقتصاد دان و متخصص روابط بین الملل نیز داشته باشیم.
طالب زاده تاکید کرد: یکی از موضوعات مهم در حوزه اقتصاد آموزش و پرورش، سرمایه انسانی است و در تحلیل ها این مساله مورد توجه قرار می گیرد که آموزش و پرورش با استفاده از منابع، چه میزان در تولید سرمایه انسانی نقش دارد.
وی با بیان اینکه به صرف اینکه منابعی را هزینه کنیم کافی نیست بلکه باید سرمایه انسانی تولید شود، ادامه داد: مساله دیگر سهم آموزش و پرورش در رشد و توسعه اقتصادی است اینکه به صورت کلی عنوان می شود آموزش و پرورش در توسعه نقش مهم و تاثیرگذار دارد، هیچ چیزی را حل نمی کند و اندازه این نقش را اقتصاد آموزش و پرورش می تواند مشخص کند.
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان خاطرنشان کرد: مواردی همچون میزان سرمایه گذاری و بازگشت سرمایه در آموزش و پرورش و برآورد میزان تناسب بین سرمایه گذاری و بازگشت سرمایه مقولاتی است که توسط علم اقتصاد آموزش و پرورش قابل حل است.
طالب زاده با بیان اینکه استفاده بهینه از سرمایه ها و تجهیزات در آموزش و پرورش همچنین کارآیی درونی و بیرونی آموزش و پرورش جزء موضوعات اقتصاد آموزش و پرورش است، گفت: مواردی همچون نرخ گذر تحصیلی، باسوادی، ترک تحصیل و تکرار پایه، کارآیی درونی و این مساله که آموزش و پرورش چقدر توانسته در تولید فرهنگ کار، نقش ایفا کند تا اشتغال و کار در ذهن دانش آموزان باعث پویایی نظام اقتصادی شود، نیز کارآیی بیرونی این وزارتخانه را نشان می دهد.
وی اظهار داشت: وقتی سخن از اقتصاد آموزش و پرورش به میان می آید در اذهان عده ای گسترش مدارس غیردولتی نقش می بندد، هر چند که این رویکرد یکی از موضوعات اقتصاد آموزش و پرورش است اما به معنای خصوصی کردن همه چیز نیست بلکه برای افزایش میزان درآمد آموزش و پرورش است.